Evinde ya da balkonunda doğadan bir parça görmek isteyen herkes için saksıda bitki yetiştirmek, doğayla en basit ve keyifli şekilde bağ kurmanın yollarından biri. Doğru saksı seçimi, uygun bitki tercihi ve düzenli bakım sayesinde küçük bir alanda bile kendi yeşil köşenizi oluşturabilirsiniz. 

Ancak bu köşeyi oluştururken dikkat etmeniz gereken detaylar mevcut. “Peki, bu detaylar nelerdir?” diyorsanız hem iç hem de dış mekanlarda saksıda bitki yetiştirmenin püf noktalarını birlikte keşfedelim.

Saksıda Bitki Yetiştirmenin Avantajları 

Saksıda bitki yetiştirmenin en güzel yanı tabii ki mekan esnekliği sağlaması. Çünkü bahçeniz olmasa bile saksıda yetiştirdiğiniz bitkilerle balkon, teras, hatta pencere önü bile bir minik bahçeye dönüşebilir. Üstelik saksılar sayesinde bitkileri mevsim geçişlerinde kolayca taşıyabilir, ışık ve rüzgar koşullarına göre konumlarını değiştirebilirsiniz. Böylece bitkilerin mevsim koşullarından zarar görmesinin önüne geçerek daha verimli ve uzun süreli bir doğal ortam sağlayabilirsiniz. 

Saksıda yetiştirilen bitkiler, toprak kalitesinin kontrol edilmesi açısından da avantajlı bir yapıya sahip. Saksı içerisinde kullandığınız toprağın kontrollü olması ve diğer bitkilerle daha az etkileşim için olunmasından kaynaklı olarak saksı yetiştiriciliğinde kök çürümesi, yabani otlar veya hastalık riski daha düşük olur. Bunun yanı sıra görsel açıdan da dekoratif saksılarla mekana estetik bir katkı sağlayabilirsiniz. 

Kısacası saksıda bitki yetiştirmek; doğayı yaşam alanınıza taşımanın pratik, temiz ve estetik bir yolu diyebiliriz. “Peki, bunu nasıl yapacağım?” diyorsanız da şimdi, saksıda bitki yetiştirmenin detaylarını keşfetme zamanı. 

İsterseniz açık havada isterseniz iç mekanlarda saksıda bitki yetiştirmeniz mümkün. Bu nedenle de saksıda bitki yetiştirme tüyolarına açık hava ve iç mekan olarak iki farklı alana göre bakmakta fayda var. İlk olarak açık havada saksıda bitki yetiştirmenin detaylarını inceleyelim. 

Açık Havada Saksıda Bitki Yetiştiriciliği 

Teras, balkon ya da bahçede saksı kullanarak bitki yetiştirmek, dış mekanın enerjisini yeşille birleştirmenin harika bir yolu. Ancak dış mekanda saksıda bitki yetiştirirken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Bu noktaları ise genel olarak şu şekilde sıralamak mümkün: 

• Dış mekanda bitkiler doğrudan güneş ışığına ve rüzgara daha fazla maruz kalır. Bu nedenle de saksının dayanıklı, ısıya karşı dirençli malzemeden seçilmesi gerekir.
• Drenaj (su tahliyesi) büyük önem taşır. Fazla suyun köklerde birikmemesi için delikli saksılar kullanılmalıdır.
• Hava koşulları değişken olduğundan saksı toprağının nemini düzenli olarak kontrol etmek gerekir.

Tüm bu genel koşullar sağlandığında dış mekan saksı bahçelerinizde hem renk hem de canlılık açısından mükemmel sonuçlar alabilirsiniz. 

Dış Mekana Uygun Saksı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Dış mekanlarda kullanılan saksıların iç mekanlara göre çok daha dayanıklı olması gerekir. Çünkü bu saksılar dış mekanda konumlandığı için olumsuz hava şartlarından daha kolay şekilde etkilenebilir. Bu nedenle de güneş, yağmur, rüzgar ve don gibi koşullara uzun süre dayanabilecek malzemelerin tercih edilmesinde fayda var. 

Terracotta (pişmiş toprak) saksılar nefes alabilen yapıları sayesinde kök sağlığını destekler. Ancak don olaylarında çatlama riski taşır. Fiberstone veya kompozit saksılar ise hem hafif hem de uzun ömürlü olur. Büyük bitkiler için de beton ya da taş saksılar, rüzgarda devrilmemeleri açısından iyi bir tercih olabilir. 

Dış Mekan Saksıları İçin Bitki Seçimi

Saksı seçiminin yanı sıra açık havada yetiştireceğiniz bitkilere de dikkat etmeniz gerekir. Genel olarak açık havada yetiştirilecek bitkiler, rüzgar ve sıcaklık değişimlerine dayanıklı olmalıdır. “Peki, hangi bitkileri tercih etmeliyim?” diyorsanız farklı alan seçenekleri ve tercihlere göre önerilerimizi şu şekilde sıralayabiliriz: 

• Lavanta, biberiye, sardunya, fesleğen ve zeytin gibi Akdeniz kökenli bitkiler, güneşli alanlar için mükemmel seçimlerdir.
• Skimmia Japonica, Nandina Domestica ve Cornus Alba ‘Sibirica’ gibi çalı formundaki bitkiler ise yıl boyu formunu koruyarak bahçelere hacim kazandırır.
• Eğer renkli bir etki istiyorsanız da petunya, begonya veya zinya gibi mevsimlik çiçeklerle saksılarınızı canlandırabilirsiniz.

İç Mekanda Saksıda Bitki Yetiştiriciliği 

Saksıda bitki yetiştirmenin en güzel yanı tabii ki iç mekanlara da doğal bir güzellik katabilmek. İç mekan bitkileri sayesinde yaşam alanlarınızda doğayı hissedebilirsiniz. Ancak unutmayın ki kapalı ortamlarda bitkiler sınırlı ışık ve hava dolaşımına maruz kalır. Bu nedenle de iç mekanlarda bitki yetiştirirken doğru konum ve bakım büyük önem taşır.

Bitkinin ışık ihtiyacına göre iç mekanlarda konumlandırma yapmanız önemli. Örneğin bitkinin ışık ihtiyacını karşılamak için pencere yakınlarına, dolaylı gün ışığı alacak şekilde konumlandırabilirsiniz. Ayrıca bu konumlandırma sırasında bitkileri, aşırı sıcak radyatör kenarlarından veya klimaların önünden uzak tutmanızda fayda var. Çünkü radyatör ve klimadan gelen sıcaklık, bitkinin zarar görmesine neden olabilir. 

Sulama konusunda ise çoğu iç mekan bitkisi az ama düzenli sulamayı sever. Bu nedenle de toprağın üst kısmı kurudukça sulamak yeterli olur. Fazla su, bitkinin köklerinin havasız kalmasına ve çürümeye neden olabilir. 

Tabii ki dikkat etmeniz gereken bu genel noktaları daha detaylandırmanız için iç mekanda yetiştirmek istediğiniz bitkinin özelliklerine göre şekillendirmenizde fayda var. Çünkü bazı bitkiler, tam güneş ışığı severken bazıları ise gölge alanlarda daha iyi gelişim gösterir. Bu nedenle iç mekanda saksı konumlandırması açısından sizi yönlendirecek olan da bitkinin ihtiyaçları diyebiliriz. 

Saksı Seçiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler 

İç mekanda saksı seçimi yaparken daha özgür olabilirsiniz. Hem estetik hem de fonksiyonel unsurları göz önünde bulundurarak yaşam alanınıza uygun saksı seçimleri yapmanız mümkün. Dikkat etmeniz gereken temel nokta ise bitkinin kök sistemine uygun derinlikte saksıları tercih etmek. Bunun dışında ise farklı malzemeden yapılmış saksılarla mekana derinlik katabilirsiniz. 

Genel olarak farklı malzemelerden yapılmış saksıların iç mekanlarda size sağlayacağı faydaları ise şu şekilde sıralayabiliriz: 

• Seramik ve beton saksılar ağır oldukları için devrilme riski azdır.
• Plastik saksılar hafif oldukları için büyük bitkilerde taşınabilirlik açısından avantaj sağlar.
• Dekoratif kaplama saksılar, bitkinin yetiştiği iç saksının etrafına yerleştirilerek hem estetik hem de pratik bir çözüm sunar.

Kısacası iç mekanlarda estetik ve fonksiyonel tercihlerinize göre saksı seçimi yapmanız mümkün. Ancak her durumda saksılarda drenaj deliklerinin bulunmasına bitki sağlığı açısından dikkat etmeniz gerekli. 

İç Mekan Saksıları İçin Bitki Seçimi 

İç mekanlar için bitki seçerken ışık, sıcaklık ve nem koşullarına uygun türler tercih edebilirsiniz. İç mekanlarda yetiştirebileceğiniz bazı bitki önerilerimizi ise şu şekilde sıralayabiliriz: 

• Monstera, Ficus Lyrata (keman yapraklı kauçuk), Spathiphyllum (yelken çiçeği) ve Philodendron Birkin, düşük ışıkta bile gelişebilen popüler seçeneklerdir.
• Daha küçük alanlar için sukulentler veya Crassula Ovata (yeşim bitkisi) gibi türler ideal seçenekler olur.
• Anthurium Andraeanum (flamingo çiçeği) veya orkideler, iç mekanlarda uzun süre çiçekli kalarak dekoratif bir etki yaratır.

Kısacası saksıda bitki yetiştirmek sabır ve dikkat ister. Ancak karşılığında doğanın huzurunu yaşam alanınıza taşır. İster geniş bir teras olsun ister küçük bir pencere önü, uygun saksı ve bitki seçimiyle her alan küçük bir bahçeye dönüşebilir. 

Unutmayın ki burada dikkat etmeniz gereken temel nokta; bitkiye ve bulunduğu ortama göre saksıyı seçebilmek. Bu konu hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz “Saksı Nasıl Seçilir?: Bitkiye Göre Doğru Saksıyı Bulma Rehberi” yazımızı okuyabilirsiniz.